TBMM Başkanı Kurtulmuş, Türkmenistan Meclis Başkanı Gulmanova ile Ortak Basın Toplantısı Düzenledi

TBMM Başkanı Numan Kurtulmuş, “Orta Asya'dan Macaristan'a kadar uzanan coğrafyada, nüfusu itibarıyla 300 milyona yaklaşan, yer altı, yer üstü kaynakları itibarıyla son derece zengin ve özellikle insan gücü potansiyeli itibarıyla fevkalade genç ve zengin olan Türk dünyası, bu çok kutuplu, çok merkezli dünyada parlayan bir yıldız olma potansiyeline sahiptir.” dedi.

TBMM Başkanı Kurtulmuş, Türkmenistan Meclis Başkanı Gulmanova ile Ortak Basın Toplantısı Düzenledi
26 Şubat 2025 Ankara

TBMM Başkanı Kurtulmuş, Türkiye'ye resmi ziyaret gerçekleştiren Türkmenistan Meclis Başkanı Dünyagözel Gulmanova ile TBMM’de bir araya geldi.

Kurtulmuş ve Gulmanova, baş başa ve heyetler arası görüşmenin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.

Dost ve kardeş Türkmenistan’ın Meclis Başkanı Gulmanova ve heyetini TBMM'de ağırlamaktan duyduğu memnuniyeti dile getiren Kurtulmuş, ikili ve heyetler arası görüşmelerinin son derece verimli ve yapıcı bir şekilde sonuçlandığını ifade etti.

Kurtulmuş, Gulmanova ve heyetinin Türkiye ve TBMM’yi ziyaretinin iki ülke arasında var olan fevkalade mükemmel ilişkilerin daha da ileriye gitmesi için önemli bir katkı sağlayacağını belirtti.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Türkmenistan Milli Lideri ve Halk Maslahatı Başkanı Gurbangulu Berdimuhamedov ve Türkmenistan Devlet Başkanı Serdar Berdimuhamedov’un yakın dostluklarının, iki ülke arasındaki iş birliğini artırma kararlılığının her alanda sürdüğünü dile getiren Kurtulmuş, ülke liderlerinin bu kararlılığının hükümetler arası ilişkilere de yansıdığını bildirdi.

Gulmanova’nın ziyaretiyle birlikte parlamentolar arasında da parlamenter diplomasinin bütün imkanlarını kullanarak iki ülke arasında var olan ilişkilerin daha da güçlendirilmesi sağlayacağını vurgulayan Kurtulmuş, “Bugün, burada hükümetler arası ekonomik konsey ve eğitim konseyi iki ülke arasında gerçekleşiyor. Bu toplantıların da yapılıyor olması, Türkmenistan Meclis Başkanı Gulmanova ve heyetinin Türkiye'de eş zamanlı olarak bulunması, esasında Türkiye-Türkmenistan ilişkilerine verilen önemi göstermesi bakımından son derece değerlidir. Geçtiğimiz sene büyük Türkmen şairi ve düşünürü Mahtumkulu Firaki’nin 300. doğum günü dolayısıyla, cumhurbaşkanımızı temsilen Türkmenistan'da düzenlenen törene katılma fırsatım olmuştu. O vesileyle Sayın Gulmanova’nın davetlisi olarak da ikili ziyaretimizi gerçekleştirmiştik.” ifadesini kullandı.

- Türkiye-Türkmenistan ilişkileri

Türkiye ve Türkmenistan’ın tek millet-iki devlet anlayışıyla hareket ettiğini belirten Kurtulmuş, şunları kaydetti:

“Tarihimiz, kültürümüz, dilimiz, sanatımız, eserlerimiz, edebiyatımız aynıdır ve bu müşterekliğin, Allah'ın izniyle, sonraki nesillere aktarılmasını sağlamak da bizlerin sorumluluğudur vazifesidir. Bu çerçevede Türkmenistan'ın bağımsızlığını kazandığı andan itibaren, ilk tanıyan ülke Türkiye'dir ve Türkmenistan'da büyükelçiliğini açan ilk ülke de Türkiye'dir. Bu bizim tarihi dostluk vazifemizdi. O günden bu yana aratarak devam eden bir ilişkimiz olduğunu ifade etmek isterim.

Şunu da gerçekten hayranlıkla görüyoruz. Türkmenistan, bağımsızlığından bu yana gelişmesini artırarak sürdüren bir ülkedir. İstikrar içerisinde, uzun yıllar çok daha güçlü bir Türkmenistan'ı görmek istediğimizi ifade etmek isterim. Türkiye, şimdiye kadar Türkmenistan’la her alanda ilişkilerini geliştirdi. Başta ekonomik ilişkilerimiz olmak üzere, kültürel iş birliklerimiz olmak üzere bundan sonraki süreçte de fevkalade ciddi alanların önümüzde durduğunu ifade etmek isterim. Enerjide, ulaşımda ve savunma sanayi başta olmak üzere özellikle askeri alanda yapılacak iş birliklerinin iki ülke arasında güçlü bir geleceği kuracağından eminim.”

Türk firmalarının, Türkmenistan’da şimdiye kadar yaklaşık 50 milyar dolarlık gerçekleştirdiği ve devam eden projelerin bulunduğunu, yeni projelerde de şu anda da devam eden çok sayıda projenin olduğunu ve özellikle yeni projelerde Türk şirketlerini tercih etme eğilimini gördüklerini dile getiren Kurtulmuş, bunlara rağmen ikili ticari ilişkilerin beklenen seviyede olmadığını, karşılıklı olarak her iki ülkenin de menfaatine olacak şekilde ikili ticaret hacminin artırılması gerektiğini söyledi.

Kurtulmuş, “Özellikle enerjide orta koridorun kullanılması vasıtasıyla dünyanın en önemli doğal gaz kaynaklarına sahip olan Türkmenistan’ın doğal gazının dünya piyasalarına çıkarılması da ilişkilerin geliştirilmesi bakımından hayati önemde olacaktır.” diye konuştu.

- “Türk dünyası, çok kutuplu dünyada parlayan bir yıldız olma potansiyeline sahip”

Dünyanın yeni bir döneme girdiğini, artık ne çift kutuplu ne de tek kutuplu dünyanın söz konusu olduğunu ifade eden Kurtulmuş, şu değerlendirmeyi yaptı:

“Çok kutuplu bir dünyanın inşa edileceği döneme adım attık. Bu dönem artık kendi kuralları içerisinde şekillenecektir. Bu çok kutupluluk, sadece kutuplaştırma anlamında değil, aynı zamanda çok merkezlilik anlamındadır. Artık bundan sonra ne bir tek ülkenin ne bir bölgenin tek başına dediği, dünyada gerçekleşmeyecektir. Hiçbir ülkenin ya da hiçbir bölgenin tek başına hakimiyetinde bir dünya sistemi olmayacaktır. Dünyada bundan sonra çok kutuplu, çok merkezli, hatta çok kültürlü bir dünyanın kurulacağı aşikardır. Bu çerçevede ümitle ve coşkuyla ifade etmek isterim ki Orta Asya'dan Macaristan'a kadar uzanan coğrafyada, nüfusu itibarıyla 300 milyona yaklaşan, yer altı, yer üstü kaynakları itibarıyla son derece zengin ve özellikle insan gücü potansiyeli itibarıyla fevkalade genç ve zengin olan Türk dünyası, bu çok kutuplu, çok merkezli dünyada parlayan bir yıldız olma potansiyeline sahiptir.”

Türk dünyasıyla ilişkileri hem ülkelerle ikili olarak artırmayı hem de yeni dünyanın oluşmasında önemli bir merkez haline gelmesi muhtemel ve mukadder olan Türk dünyasının güçlenmesi bakımından önemli bulduklarını dile getiren Kurtulmuş, bu çerçevede gelecek dönemde kültürel, tarihi ve lisan olarak benzerlikleri daha fazla arttırarak yola devam edeceklerini belirtti.

Kurtulmuş, şunları söyledi:

“Özellikle ortak bir alfabe kurulması konusunda atılan adımın tarihi ve önemli bir adım olduğunun altını çizmek isterim. Ancak bu yeterli değildir. Bundan sonra mesela ortak tarih, ortak edebiyat çalışmaları gibi başlamış olan çalışmaların da sonuçlarını vermesini ve halkları birbirine yakınlaştıracak kültürel güç olarak ortaya konulmasını temenni ediyorum. Bu çerçevede Türkiye olarak üzerimize düşen sorumlulukları yerine getirmeye gayret ediyoruz. Ümit ederiz ki önümüzdeki dönemde dünyanın gelişen bu dengeleri içerisinde Türk dünyası önemli ve etkili bir bölge olmayı başaracaktır.”

Türkmenistan'ı, en kısa süre içerisinde hem Türk Devletleri Teşkilatında hem de bunun parlamenter yansıması olan TÜRKPA’da görmek istediklerini vurgulayan Kurtulmuş, “Türkmenistan olmadan hem Türk Devletleri Teşkilatı hem TÜRKPA eksik kalır, aksak kalır. Bunun için bu ziyaret vesilesiyle millet olarak bu temennimiz değerli kardeşimiz Gulmanova’ya heyetine, burada TBMM’nin millet adına bir temennisi olarak tekrarlıyoruz.” dedi.

Kurtulmuş ve Gulmanova’nın başkanlığında gerçekleşen heyetler arası görüşmede, Türkiye-Türkmenistan Parlamentolar Arası Dostluk Grubu Başkanı ve AK Parti Amasya Milletvekili Haluk İpek, Dostluk Grubu üyeleri MHP Nevşehir Milletvekili Filiz Kılıç, AK Parti Zonguldak Milletvekili Saffet Bozkurt, AK Parti Amasya Milletvekili Hasan Çilez, AK Parti Mersin Milletvekili Ali Kıratlı, CHP İstanbul Milletvekili Gökan Zeybek, İYİ Parti Muğla Milletvekili Metin Ergun, TBMM Dış İlişkiler ve Protokol Başkanı Ali Murat Nas, Türkmenistan’ın Ankara Büyükelçisi Mekan Ishanguluyev, Türkmenistan’ın Halk Maslahatı İdaresinin Yönetim Başkanı Recep Bazarov, Türkmenistan Demokratik Partisi Başkanı Ata Serdarov, Türkmenistan Meclisi Uluslararası ve Parlamentolar Arası İşbirliği Komitesi Başkanı Maksat Kuliyev, Türkmenistan Meclisi Yerel Yönetim Kurumları ile Çalışma Komisyonu Başkanı Maksat Berdigurbanov, Türkmenistan Meclisi Bilim, Eğitim, Kültür ve Gençler Politikası Komite Başkanı Bayram Gözel Myradova yer aldı.